اسفناج گياهي است يکساله با برگهاي مثلثي و برنگ سبز براق که نسبت به سرماي زمستان مقاوم است.
اسفناج سرشار از ويتامين B3 است بنابراين براي درمان و پيشگيري بيماري پلاگر مفيد ميباشد.
پلاگر بعلت کمبود ويتامين B3 در بدن بوجور مي آيد که علايم آن ضعف بدن، تشنج، اختلال در دستگاه گوارش و لکه هاي قرمز پوستي است.
علاوه بر آن اسفناج حاوي مقادير فراواني آهن، کلسيم ، پتاسيم، کلروفيل، کاروتن، اسيد اگزاليک و اسيد آرسنيک است.
منيزيم موجود در اسفناج نيز در جلوگيري از سرطان موثر است.
در طب سنتي طبيعت اسفناج خنک و ملين است بنابراين براي حرکت منظم غذا در روده ها مفيد ميباشد.و بهترين دارو براي درمان يبوست است مخصوصا اگر با آلو مصرف شود.
اسفناج يک داروي خوب براي براي مبتلايان به ديابت است.
همچنين براي کسانيکه دچار کم خوني و فقر آهن هستند مفيد ميباشد. بنابراين براي افرادي دچار خونريزي مثل بواسير يا زخم معده هستند مفيد ميباشد.
قرار دادن اسفناج در آب به مدت زياد و يا اب پز کردن آن باعث خروج مواد مغذي موجود در آن ميشود بنابراين بهتر ان است که اسفناج به همراه اندکي روغن تفت داده شود تا ويتامين ها و مواد آن حفظ شود.
ترکيب اسفناج و گوشت قرمز يک وعده غذايي سرشار از آهن ميتواند باشد.
اسفناج يک پاک کننده و تقويت کننده کبد نيز بشمار ميرود.
اما با وجود ارزش غذايي بالايي که دارد بعلت خاصيت ملين بودنش افرادي که مبتلا به اسهال هستند نبايد از اسفناج استفاده کنند. همچنين مصرف بيش از حد اسفناج ميتواند باعث بروز آکنه و جوشهاي پوستي شود.
اسفناج را نبايد طولاني مدت در فريزر قرار داد چون مواد مغذي آن از بين ميرود.
بهتر است اسفناج راطوري خريداري کنيم که ظرف 2-3 روز مصرف شود.
مصرف اسفناج بهمراه ماست و مواد غذايي حاوي کلسيم باعث اختلال در جذب اهن آن ميشود. اما اين نکته بدين معني نيست که کلا جذب آهن آن مختل شده و آهن دفع ميشود بلکه بدين معني است که سرعت جذب آهن توسط روده ها کند ميشود اما جذب آن صفر نميشود. بنابراين خوردن اسفناج با ماست بصورت بوراني براي بچه ها مانعي ندارد.
1- سرشار از فيبر
اسفناج دو برابر ديگر سبزيجات فيبر دارد. يک پيمانه اسفناج حدود 20 درصد فيبر دارد که مانع يبوست است و به هضم غذا کمک مي‌کند. فيبر موجود در اين سبزي، قند خون را پايين نگه داشته و با ايجاد حس سيري ميتواند مانع از پرخوري شود.
2-مبارزه با سرطان
پژوهش‌ها نشان داده فلاوونوئيد موجود در اسفناج، تقسيم سلولي سلول‌هاي سرطاني در معده و پوست را کاهش داده و همچنين سبب کاهش چشمگير خطر ابتلاي افراد به سرطان پروستات ميشود.يک پيمانه اسفناج حاوي مقادير فراواني ويتامين A است که نه‌تنها براي برخياز بخش‌هاي بدن نظير پوسته‌هاي مخاطي و دستگاه تنفسي و روده‌اي بسيار سودمند است، بلکه يکي از مواد ضروري براي گلبول‌هاي سفيد خون براي مقابلهبا عفونت‌هاست
3-خاصيت ضدالتهابي
نئوگزانتين و ويولاگزانتين از جمله مواد ضدالتهاب موجود در اسفناج است که نقش مهمي در کنترل التهابات ايفا مي‌کند. اين مواد به وفور در اسفناج يافت ميشود.
4-حاوي آنتي‌اکسيدان‌هاي قوي است
ويتامين C و E، بتاکاروتن، منگنز، روي و سلنيوم موجود در اسفناج همگي از آنتي‌اکسيدان‌هاي قوي براي مقابله با پوکي استخوان، گرفتگي رگ‌ها و فشار خون بالاست.
-کاهش فشارخون 5
مطالعات دانشمندان نشان داده است پپتيدهاي موجود در اسفناج با جلوگيري از فعاليت برخي آنزيم‌ها سبب کاهش چشمگير فشار خون ميشود.
6-دوست بينايي انسان است
دو آنتي‌اکسيدان لوتئين و زآگزانتين به ميزان زياد در اسفناج موجود است که از چشم در برابر آب مرواريد و دژنراسيون ماکولا (تباهي لکه زرد) که به دليل افزايش سن در برخي سالمندان روي مي‌دهد، محافظت مي‌کند.
7-تقويت ايمني بدن
يک پيمانه اسفناج حاوي مقادير فراواني ويتامين A است که نه‌تنها براي برخي از بخش‌هاي بدن نظير پوسته‌هاي مخاطي و دستگاه تنفسي و روده‌اي بسيار سودمند است، بلکه يکي از مواد ضروري براي گلبول‌هاي سفيد خون براي مقابله با عفونت‌هاست.اسفناج دو برابر ديگر سبزيجات فيبر دارد. يک پيمانه اسفناج حدود 20 درصد فيبردارد که مانع يبوست است و به هضم غذا کمک مي‌کند. فيبر موجود در اين سبزي،قند خون را پايين نگه داشته و با ايجاد حس سيري ميتواند مانع از پرخوري شود
8-حفظ شادابي پوست
حجم زياد ويتامين A موجود در اسفناج به سلامت پوست کمک کرده و رطوبت مورد نياز آن را تأمين مي‌کند. به اين شکل، اين ماده براي مقابله با پسوريازيس، آکنه و حتي چين و چروک پوست نيز سودمند خواهد بود.
9-تقويت استخوان‌ها
يک پيمانه اسفناج، مقادير زيادي ويتامين K دارد که ميتواند از فعاليت زياد استئوکلاست (سلول‌هايي که سبب تخريب استخوان‌ها ميشود) جلوگيري کند. همچنين اين ويتامين به ساخت استئوکلسين پروتئيني که براي حفظ تراکم و مقاومت استخوان‌ها ضروري است کمک مي‌کند. مصرف يک پيمانه اسفناج تازه يا يک ششم پيمانه اسفناج پخته، حدود دو برابر نياز روزانه بدن به ويتامين K را برطرف مي‌کند. ويتامين K همراه با کلسيم و منيزيم موجود در اسفناج براي استحکام استخوان‌ها داراي اهميت اساسي هستند.
10- جلوگيري از بيماري هاي قلبي
ويتامين K يکي از اجزاي لازم براي شکل‌گيري فرآيندي است که از رسوب کلسيم در رگ‌ها و در نتيجه تصلب شرايين‌ها و نيز بيماري‌هاي قلبي و عروق جلوگيري مي‌کند.
- کساني که تصلب شرائين دارند از اسفناج استفاده کنند.
- اسفناج ضدکمخوني است. کساني که دچار کمخوني شدهاند اسفناج را در سبزيهاي خوردني خود قرار دهند و هر روز حداقل سه برگ اسفناج بخورند.
- اسفناج تقويت کننده قلب است. مانند سبزي همراه غذا خورده شود.
- اسفناج مخصوصاً بوراني تميز کننده دستگاه هاضمه ميباشد.
- گوگرد موجود در اسفناج باعث قليايي خون ميشود، تازه خورده شود.
- آهکي که در اسفناج وجود دارد باعث استحکام استخوان‌ها ميگردد، تازه خورده شود.
- اسفناج کمبود املاح معدني بدن را جبران مي‌کند.
- کساني که اسفناج را ميجوشانند سپس آب اضافي آن را ميگيرند آنها فقط تفاله اسفناج را ميخورند. بهترين روش خوردن اسفناج تازه آن است سعي کنيد به طعم تازه و خام آن عادت کنيد.
- اگر مبتلا به ضعف بدن يا اعصاب هستيد چند روز صبحها نصف استکان آب اسفناج با نصف استکان آب شاهي همراه کمي آب بنوشيد.
- براي يبوست از دمکرده تخم اسفناج استفاده کنيد، 5 گرم در يک ليوان آب به مدت 15 دقيقه دمکرده سپس ميل کنيد.
- براي درمان سوختگي، جرب و زخمهاي جلدي اسفناج را در روغن زيتون بپزيد و روي زخم بگذاريد.
- کساني که بيماري کبدي دارند اسفناج بخورند.
- کساني که درد مفاصل دارند کمتر اسفناج بخورند.
- کساني که سنگ يا شن کليه دارند اسفناج به مقدار کمي بخورند البته درمانگر ناراحتيهاي کليه هم ميباشد.
- کساني که ورم معده دارند از خوردن اسفناج خودداري کنند.
- اسفناج براي اطفال کماشتها و کودکاني که از رشد عقب ماندهاند بسيار مفيد ميباشد.
- هضم اسفناج آسان است.
- کساني که نقرس دارند از خوردن اسفناج خودداري کنند.
- اسفناج پخته شده را زياد نگه نداريد زيرا در آن تغييرات شيميايي ايجاد ميشود و توليد سم مي‌کند.
- اسفناج براي کساني که افسرده هستند يا احساس خستگي و گرفتگي ميکنند مفيد است.
- اسفناج براي خانمهايي که دردهاي قاعدگي دارند مفيد ميباشد.
- خانمهايي که يائسه شدهاند خوردن اسفناج را فراموش نکنند.
- جويدن اسفناج دندانها و لثه را محکم مي‌کند.
يک غذاي خوشمزه با اسفناج:
بعد از اينکه برنج را صاف کرديد ابتدا يک مقداري برنج سپس يک لايه اسفناج خام بعلاوه گوشت چرخ کرده گوسفند که کمي سرخ کرده باشيد مجدداً لايه برنج سپس باز يک لايه اسفناج خام و ادويهجات ريخته بگذاريد برنج دم بکشد.
- اسفناج را خام ميان خمير بگذاريد و در فر يا روغن کنجد بپزيد.
- براي از بين بردن کرمها ابتدا به مدت 10 ساعت چيزي نخوريد سپس اسفناج را با مقدار بسيار کمي آب، آب پز کنيد کمي نمک هم به آن بزنيد ميل کنيد.
- کساني که سرطان معده دارند ميتوانند قبل از هر غذا يک چهارم استکان آب اسفناج بخورند.
- براي تسکين درد نيش زنبور و خوابيدن ورم آن ضماد پخته اسفناج را بگذاريد.
- اسفناج پخته براي سرفههاي خشک، آسم و گرفتگي صدا مفيد است.
- همانطور که گفته شد خوردن اسفناج خطر ابتلا به سرطان را بسيار تخفيف مي‌دهد به علت داشتن منيزيم از پيشرفت سرطان جلوگيري مي‌کند.
- کساني که بيماري قند دارند اسفناج خام را در برنامه غذايي خود بگذارند.
- کساني که کارهاي فکري دارند قبل از غذا سالاد اسفناج بخورند.
طرز تهيه سالاد اسفناج:
اسفناج + تره + کمي ليموترش + کمي ذرت آب پز + کمي نمک + کمي فلفل قرمز.
يک غذاي خوشمزه ديگر:
اسفناج + جوانه گندم آب پز و کمي جعفري و آبليمو.
يک صبحانه مقوي و خوشمزه:
اسفناج 300 گرم + تخممرغ يک عدد + پياز يک عدد + روغن کنجد يا زيتون. ابتدا پيازداغ سپس اسفناج را داخل پياز داغ تفت داده آنگاه تخممرغ را روي آنها بشکنيد و ادويه فراموش نشود.
- براي درمان يرقان عصاره اسفناج را با شکر مخلوط کرده ميل نماييد.
- براي سنگ مثانه، آب اسفناج همراه آب ميل شود.
- براي سر باز کردن دمل از ضماد پخته اسفناج استفاده کنيد.
- سردردهايي که در اثر اختلال گوارشي و سوء مزاج هست بايد آش اسفناج که کمي در آن گشنيز ريخته شده خورده شود.
- براي سردردهايي که در اثر اختلالات صفراوي است ميتوانند اسفناج را با آبليمو يا آب غوره ميل کنند.
- بيماراني که مبتلا به سرسام صفراوي هستند اسفناج را در کره گاو و يا روغن بادام پخته نموده با کمي تمبرهندي يا آلوترش ميل نمايند.
- براي سرسامهاي سوداوي از اسفناج با ماش پوست گرفته و جو و روغن بادام شيرين و کمي تخم خشخاش آش درست نموده ميل کنند.
- کساني که دچار بيماري‌هاي پروستات شدهاند اسفناج را در برنامه غذايي خود قرار دهند.
- کساني که حبسالبول شدهاند روزانه سه بار هر بار سه قاشق غذاخوري آب اسفناج ميل کنند.
- خوردن اسفناج همراه غذا بوي بد دهان را از بين ميبرد.
- کساني که داراي مزاج سرد هستند اسفناج را با دارچين بخورند.
- براي درمان کک مک آب اسفناج را با روغن زيتون مخلوط نموده بهصورت بماليد. همچنين اسفناج را با زيتون بهصورت سالاد ميل کنيد.
- خوردن اسفناج به راحت بودن زايمان کمک مي‌کند.
- کساني که تصلب شرائين دارند اسفناج را در برنامه غذايي خود قرار دهند.
- براي پاک کردن برق لباسهاي سياه يا خوشرنگ نمودن آن لباس آن را با آب اسفناج پخته و آب بشوييد.
- اسفناج براي کساني که چشمهايشان در مقابل نور ضعيف است مفيد ميباشد.
- جوشانده اسفناج همراه آب دفع کننده سنگ کليه است.
- براي کساني که دچار بيماري سينه پهلو شدهاند (ورم ششها و چرکي شدن ريه را سينه پهلو گويند) از آش اسفناج استفاده کنند.
- خوردن اسفناج پخته کمر درد را تسکين مي‌دهد.
- جهت گلودرد آب اسفناج چه پخته شده چه خام با کمي نمک مخلوط و غرغره کنيد.
يک محلول براي جلوگيري از ريزش مو:
برگ اسفناج 50 گرم + برگ شاهي 50گرم + 5 گرم روغن زيتون مانده در 100 ميليليتر الکل طبي بگذاريد 7 روز بماند، سپس محلول را صاف کرده و موهاي سر را قبل از رفتن به حمام با آن ماساژ دهيد.
- براي رشد مو اسفناج را در مخلوطي از روغن کنجد و زيتون مانده جوشانده سپس روغن را به سر بمالند.
- مادران شيرده براي افزايش شير ميتوانند از اسفناج استفاده کنند.
- سکرتين موجود در اسفناج باعث هضم آسان غذا ميگردد.
- براي جوش خوردن سريع شکستگيهاي استخواني از اسفناج استفاده کنيد.
– بهخاطر وجود يد در اسفناج براي بيماران به گواتر بسيار مفيد است.
- براي رفع خارش بدن آب اسفناج تازه را به بدن بماليد.
- کساني که سوزش ادرار دارند يا قطرهقطره ادرار ميکنند، 5/5 گرم تخم اسفناج را در 100 سيسي آب جوشانده در سه نوبت ميل کنيد.
- کساني که وسواس دارند اسفناج را به غذاي روزانه خود اضافه کنند.
- تخم اسفناج براي طحال ضرر دارد.
– اسفناج رنگ چهره را باز مي‌کند.
- اسفناج تقويت کننده اعصاب است.
- کساني که بواسير دارند سعي کنند از اسفناج زياد استفاده کنند چون اسفناج باعث تخليه سريع روده ميگردد.
- کساني که انسداد مجاري ادرار دارند اسفناج را با روغن بادام مخلوط نموده ميل کنند.
- کساني که فشارخون دارند و سردردهاي ناشي از آن اسفناج و کدو را بهعنوان غذا انتخاب کنند.
- کساني که بيماري سل دارند از جوشاندهي آب اسفناج استفاده کنند.
- براي آنژين قلبي از دمکردهي تخم اسفناج شود. (در روز از ? گرم و به مدت ? روز بيشتر استفاده نشود).
مضرات : اسفناج بعلت داشتن اگزالات براي بيماران مبتلا به ورم مفاصل و سنگهاي کليه و مثانه مناسب نيست ضمناً آنهائيکه سرد مزاج هستند بايد اسفناج را با ادويه گرم نظير زنجبيل و هل ميل نمايند .
خواص ترب سیاه
خواص شیرین بیان (متک)
خواص سنبل الطیب
خواص گیاه بومادران