طبع مرزنگوش وحشي گرم و خشک است.مرزنگوش وحشي داراي خواص مقوي معده و بادشکن، معرق، ضد تشنج، خلط‌آور، مسکن سرفه، ضد اسهال و ضد التهاب، مقوي عمومي، تنظيم کنندگي قاعدگي، ادرار آور، ضدعفوني کنندة مجاري تنفسي است و براي اسانس آن اثر التيام دهنده خون و تصفيه‌کننده خون قائل هستند.
مرزنگوش وحشي در موارد سوء هاضمه، عفونت هاي مجاري تنفسي، کورک و آبسه، سرفه، نزله‌هاي مزمن، آسم مرطوب، زردي، درد گلو، دردهاي عصبي، آب‌آوردن انساج، تأخير حالت قاعدگي، دردهاي ماهانه زنان، ضدعفوني کننده، خلط‌آور، ضد تشنج، استسقاء به‌کار مي‌رود.
دم کرده 2 قاشق غذاخوري سر شاخه‌هاي خرد شده گياه در نيم ليتر آب جوش‌در درمان سياه سرفه و ساير سرفه‌ها و اسهال به‌کار مي‌برند.
از دم‌کرده فوق‌الذکر به شکل غرغره براي رفع التهاب دهان و گلو و به شکل‌ماليدني براي زخم‌ها به‌کار مي‌رود.
براي رفع سنگيني معده، نفخ و ناراحتي‌هاي کبدي توصيه مي‌شود.
در موارد بي‌اشتهايي، ناراحتي‌هاي هاضمه يا صفراوي مؤثر است. در استعمال‌خارجي از اسانس آن به‌صورت پماد براي ضدعفوني کردن زخم‌ها و در تسکين‌رماتيسم و دندان درد و گوش درد در استعمال موضعي آن مصرف دارد.
از دم کرده 10 تا 20 گرم سر شاخه‌هاي گلدار به‌مدت 10 دقيقه در يک ليتر آب جوش پس از صاف کردن و با عسل شيرين کردن براي درمان بيماري هاي دستگاه‌تنفسي، به‌عنوان صاف‌کنندة خون و نيز براي تسهيل هضم و تسکين دردهاي‌ماهانه، روزانه سه فنجان تناول نماييد.
جوشانده 20 تا 30 گرم سر شاخه‌هاي گلدار آن در يک ليتر آب را با عسل‌شيرين کنيد. خوردن 3 تا 4 فنجان از اين محلول بين غذاها براي بيماران مبتلا به‌تنگي نفس توصيه شده است.
اگر چه به عنوان ادويه پيتزا از آن استفاده مي شود ولي مرزنگوش وحشي توسط چيني ها براي استفراغ، اسهال ، يرقان و خارش استفاده مي شود. از تيره نزديک مارجورام بوده و براي درد مفاصل، سرفه و به عنوان شربت سينه استفاده مي شود.اين گياه معطر، تقويت کننده سيستم دفاعي بدن به حساب مي آيد.
سرشار از آهن، منگنز و مواد معدني مهم ديگر است. منبع طبيعي اسيدهاي چرب امگا است. از اين گياه براي درمان اختلالات تنفسي و روده اي استفاده مي شود. دم کرده آن، سوءهاضمه، نفخ، سرفه، ناراحتي اداري، برونشيت و سردرد را درمان مي کند. دم کرده آن بدون شيرين کننده براي غرغره و شست و شوي دهان مفيد است. روغن مرزنگوش، دندان درد را التيام مي بخشد. منبع غني فيبر است که ميزان کلسترول را کاهش مي دهد. براي حفظ سلامت تنفسي مفيد است و انعطاف پذيري مفصل و عضله را افزايش مي دهد. منبع عالي ويتامين K است.
درمان کننده برونشيت و رماتيسم
براي درمان برونشيت ،6 گرم مرزنجوش در 200 سي سي آب جوش 20 دقيقه دم کرده صاف نموده با عسل شيرين کنيد يک ساعت بعد از غذا يک يا دو فنجان ميل شود. اين محلول براي درمان انواع سرماخوردگيها مفيد است. به مدت يک هفته استفاده شود. براي دردهاي شديد رماتيسمي و دررفتگي استخوان ميتوانيد از روغن مرزنجوش استفاده کنيد.
طرز تهيه روغن مرزنجوش: 50 گرم مرزنجوش در 250 گرم روغن زيتون مخلوط کرده در يک شيشه دربدار محکم ريخته شيشه را در آب جوش گذاشته به مدت 3 ساعت آهسته در آب بجوشد سپس صاف نموده ميتوان از اين روغن استفاده کرد.
گياهي براي کاهش کلسترول مرزنجوش منبع عالي فيبر است و صفرا و سموم سرطان زاي موجود در روده ها را دفع مي کند.مصرف منظم اين گياه باعث کاهش يافتن ميزان کلسترول مي شود.
از ديگر خواص مرزنجوش مي توان به موارد زير اشاره کرد :
• استفاده موضعي از روغن آن ،عفونت هاي پوستي و ناراحتي هاي لثه را درمان مي کند.
• مرزنجوش به انعطاف پذيري عضله و مفصل ها کمک مي کند.
• تقويت کننده سيستم ايمني بدن است.
• درد آرتريت و سردرد را کاهش مي دهد.
• به علت دارا بودن خاصيت آنتي اکسيداني، مصرف آن مانع از بروز بيماري قلبي و سرطان مي شود.
• اين گياه منبع عالي ويتامين K است و روغن آن حاوي اسيد چرب امگا ? است.
• به بدن کمک مي کند با سرماخوردگي و آنفلوآنزا مقابله کند.
• از بروز تهوع و استفراغ پيشگيري مي کند.
• نفخ و سوءهاضمه را برطرف مي کند.
• براي درد سينه و تنگي نفس از دم کرده مرزنجوش استفاده کنيد.
• براي درد قلب و خفقان از دم کرده مرزنجوش استفاده کنيد.
• براي ساکت کردن سردردهاي عصبي از دم کرده مرزنجوش استفاده کنيد.
• خوردن مرزنجوش شاديآور است.
• براي رفع خونمردگي زيرپوست از کمپرس غليظ جوشانده مرزنجوش استفاده کنيد.
• براي رفع جوشهاي پوستي با جوشانده مرزنجوش صورت را کمپرس کنيد.
• براي دورکردن پشه و حشرات مرزنجوش را در اطراف بخور دهيد.
• مرزنجوش مستي شراب را از بين ميبرد.
• براي آسم از دم کرده مرزنجوش استفاده کنيد.
• براي رفع بدبويي عرق بدن با دم کرده مرزنجوش بدن را بشوييد.
• کساني که مبتلا به بيخوابي هستند شبها از دم کرده مرزنجوش استفاده کنند.
• براي سردردهاي شديد از جوشانده غليظ مرزنجوش چند قطره در بيني بچکانيد.
• براي بيماريهاي مو ميتوان با دم‌کرده مرزنجوش سر را ماساژ داد.
مضرات مرزنجوش
اما برخي توصيه هاي پزشکي در خصوص استفاده از مرزنجوش : در صورت بروز تهوع، استفراغ و يا اسهال مصرف مرزنجوش بايد متوقف شود و از زياده روي در مصرف آن بدون نظر پزشک متخصص خودداري شود و بيماران مبتلا به ناراحتي هاي کليوي از مصرف مرزنجوش نيز خودداري کنند. استفاده زياد مرزنجوش براي کليه مضر است.
خواص ترب سیاه
خواص شیرین بیان (متک)
خواص سنبل الطیب
خواص گیاه بومادران