نخود از فيبرها، ويتامين B9، هيدرات‌کربن، آهن، فسفر، منيزيم، ويتامين B، پتاسيم، زينک(روي)، پروتئين، ويتامين B6، کلسيم و اسيدهاي چرب اشباع نشده‌ي پُلي تشکيل شده است.
البته بايد بدانيد که نخود از وجود ترکيبات مغذي ديگري مانند ويتامين E، آب، ويتامين B3، سديم، ويتامين B2، سلنيوم، اسيدهاي چرب اشباع نشده‌ي مونو، ويتامين C، يُد، اسيدهاي چرب اشباع‌شده و ويتامين A نيز بي‌بهره نيست.
از آنجايي که اين ماده‌ي غذايي حاوي فيبر است باعث دفع برخي از ترکيبات و مواد سمي از بدن شده و به اين ترتيب قند و اسيدهاي چرب موجود در خون را کاهش مي‌دهد.
نخود و ويتامين B9 ( اسيد فوليک)
نخود به دليل دارا بودن ويتامين B9 به ساخت گلبول‌هاي قرمز و سفيد کمک مي‌کند و در جلوگيري از کم خوني و حفظ سلامت پوست نقش دارد. ويتامين B9 علاوه بر اينکه در تقسيم سلولي و رشد خوب جنين نقش دارد بلکه باعث کاهش خطر ناهنجاري‌هاي سيستم عصبي مرکزي جنين مي‌شود. نخود با اين ترکيب مفيدي که دارد امکان ابتلا به بيماري‌هاي قلبي عروقي را کاهش مي‌دهد و از ابتلا به برخي از سرطان‌ها مانند سرطان خون پيشگيري کرده و با تحريک اسيدهاي گوارشي باعث بهبود اشتها مي‌شود.
نخود و کربوهيدرات‌ها
کربوهيدرات‌هاي موجود در نخود براي توليد انرژي فوق‌العاده هستند. بايد بدانيد که اکثر انرژي روزانه‌ي بدن ما از طريق کربوهيدرات‌ها تامين مي‌شود. حتماً مي‌دانيد که مغز ما براي عملکرد بهتر نياز به گلوکز دارد که در مواد غذايي حاوي کربوهيدرات‌ها به وفور وجود دارد. اگر مي‌خواهيد انرژي‌تان بيشتر شود و يا اينکه مغزتان به اين زودي‌ها کم نياورد نخود را دريابيد.
نخود و آهن
نخود نيز مانند هر ماده‌ي غذايي سرشار از آهن کمک مي‌کند تا اکسيژن لازم از ريه‌ها به سمت ارگان‌هاي مختلف مانند عضلات، کبد، قلب يا مغز برسد. آهن باعث بهبود عملکرد مغز و بالا بردن قدرت يادگيري مي‌شود. اين ماده‌ي معدني مقاومت بدن در برابر بيماري‌ها را بالا برده و در برابر ميکروارگانيسم‌ها از بدن محافظت مي‌کند. با داشتن ذخيره‌ي آهن کافي مشکلاتي مانند خستگي و کم‌خوني براي بدن مفهومي نخواهد داشت. تحريک عملکرد سيستم عصبي مرکزي، کنترل دماي بدن و کنترل تيروئيد از ديگر وظايف آهن است. علاوه بر اين‌ها سلامت پوست، موها و همچنين ناخن‌ها نيز در گرو جذب آهن کافي است. اگر به هر دليلي (تغذيه‌ي نامناسب، عادت ماهانه، بارداري يا عمل جراحي) دچار کمبود آهن شده‌ايد حتماً نخود مصرف کنيد.
نخود و فسفر
نخود به دليل دارا بودن فسفر به تشکيل و حفظ استخوان‌ها و دندان‌ها، ترشح شير، تقسيم سلولي و متابوليسم و يا تشکيل بافت‌هاي عضلاني کمک مي‌کند. وجود فسفر به شکل فسفوليپيد در غشاي سلول‌هاي مغز لازم و ضروري است. اين ترکيب باعث ارتباط بيشتر سلول‌ها شده و عملکرد ذهني و حافظه را بهبود مي‌بخشد.
نخود و منيزيم
نخود سرشار از منيزيم است که به تقويت عضلات و همچنين انقباض و آرامش آنها کمک مي‌کند. وجود منيزيم براي تقويت دندان‌ها و اسکلت بدن و همچنين کنترل فشارخون لازم است. اين عنصر مورد نياز بدن حافظ رگ‌ها است و از تشکيل لخته‌هاي خوني پيشگيري مي‌کند. علاوه بر اين‌ها منيزيم باعث افزايش گلبول‌هاي سفيد شده و سيستم ايمني بدن را نيز تقويت مي‌کند.
نخود و ويتامين B1
نخود حاوي ميزان قابل‌توجهي ويتامين B1 مي‌باشد که با سوخت و ساز کربوهيدرات‌ها به توليد انرژي در بدن کمک مي‌کند. ويتامين B1 که تيامين نيز ناميده مي‌شود نقش موثري در جذب گلوکز توسط مغز و سيستم عصبي دارد. به طوري که کمبود اين ويتامين مي‌تواند باعث احساس خستگي، ضعف فعاليت‌هاي مغزي، افسردگي و غيره شود. توجه داشته باشيد که سلامت پوست و همچنين چشم‌ها نيز در گرو داشتن ويتامين B1 کافي است. نخود را وارد برنامه‌ي غذايي‌تان بکنيد تا از بروز اين قبيل مشکلات جلوگيري شود.
نخود و زينک
نخود به دليل داشتن زينک(روي) در روند تشکيل سلول‌هاي استخواني و رشد ارگان‌هاي توليدمثل و همچنين بهبود عملکرد پروستات نقش دارد. زينک علاوه بر اين خواص آنتي‌اکسيداني دارد در جذب ويتامين A و سنتز پروتئين‌هايي مانند کلاژن نيز شرکت دارد و در دوره‌ي بارداري به رشد جنين کمک مي‌کند. زينک دوست رشد کودکان و نوجوانان نيز محسوب مي‌شود و سلامت حس بويايي، چشايي و بينايي را حفظ مي‌کند. شما مي‌توانيد با افزودن نخود به غذاها و سالادهايتان به راحتي مواد مغذي بدن را جذب کنيد.
نخود و ويتامين B6
ويتامين B6 ميزان استروژن و علائم پيش از قاعدگي را کاهش مي‌دهد و به کنترل قند خون در دوره‌ي بارداري کمک مي‌کند. اين ويتامين از تشکيل سنگ کليه نيز پيشگيري مي‌کند. شما با مصرف نخود گام موثري در تامين اين ويتامين مورد نياز بر خواهيد داشت.
نخود و اسيدهاي چرب
ميزان مناسب اسيدهاي چرب موجود در نخود از آن يک منبع انرژي ساخته‌اند که به تنظيم دماي بدن، حفاظت از ارگان‌هاي حياتي مانند قلب، کليه‌ها و همچنين افزايش ميزان جذب ويتامين‌هاي محلول در چربي (A،D،E،K) کمک مي‌کند. چربي‌ها براي توليد برخي از هورمون‌ها و تامين اسيدهاي چرب ضروري که بدن قادر به توليد آنها نيست لازم‌اند و بايد به طور روزانه دريافت شوند.
خواص درماني نخود
نخود به‌علت دارا بودن اسيدهاي آمينه مختلف، ويتامين‌ها و مواد معدني غذاي بسيار خوبي است.
نخود از نظر طب قديم ايران گرم و خشک است
نخود کمي ملين است.
نخود اثر ادرارآور و قاعده‌آور دارد.
نخود کرم کش است.
براي برطرف کردن درد سينه و ريه بايد نخود را با کمي نمک پخت و آب ژله‌مانند آن را خورد.
روغن نخود براي تقويت مو مؤثر است شب‌ها آن را به سر بماليد و صبح مو را بشوئيد.
روغن نخود را اگر به سر بماليد سردرد را شفا مي‌دهد.
روغن نخود را بر روي دنداني که درد مي‌کند بماليد درد را برطرف خواهد کرد.
روغن نخود را اگر به زير شکم بماليد براي تقويت نيروي جنسي مؤثر است.
نخود را مي‌توان براي دفع رسوبات و درمان زردي به‌کار برد.
نخود درمان‌کننده قولنج‌هاي کليوي است.
نخود را به‌صورت آرد درآوريد و روي رخم‌هاي چرکين بگذاريد آنها را باز کرده و التیام مي‌دهد.
نکات مهم در مصرف نخود:
براي کاهش نفخ حبوبات را به يکباره در رژيم غذايي خود وارد نکنيد؛ يعني در يک غذا از چند نوع حبوبات مختلف و به مقدار زياد استفاده نکنيد. حبوبات را به تدريج و مداوم مصرف کنيد. زماني که حبوبات مي‌خوريد آب زيادي هم بنوشيد زيرا حبوبات سرشار از فيبر هستند. حبوبات و به خصوص نخود را به خوبي بپزيد. خيس کردن نخود بهترين روش براي کاهش حالت نفاخي آن است. زماني که نخود را يک شب خيسانديد مقداري نمک هم به آب آن اضافه کنيد و زماني که مي‌خواهيد بپزيد آب آن را خالي کرده و نخودها را شستشو داده و بپزيد. قبل از پخت حبوبات کنسرو شده آنها را به خوبي با آب بشوييد. افراد گرم مزاج بايد نخود را با سکنجبين بخورند تا از نفخ شکم جلوگيري کند.
مضرات نخود:
نخود با همه خواص بي‌شماري که دارد نفاخ و دير هضم مي‌باشد و نبايد در خوردن آن افراط کرد. مصرف نخود به دليل نفاخ بودن در بارداري و شيردهي توصيه نميشود زياده روي در خوردن آن ، براي رحم و مثانه مضر است و تازه ي آن ديرهضم است و براي زخم هاي کليه و مثانه ضرر دارد .
خواص آب نخود
اين‌آب‌مسکن‌دندان‌درد‌و‌سردرد‌است
نخود با طبيعت گرم و خشک، مقوي ريه، مليّن، خونساز، مغذي، چاق‌کننده و اشتهاآور است.
خوردن آب نخود پخته توام با نمک ، مُدر و درمان کننده سينه درد ، گرفتگي صدا و التيام دهنده سرفه است.
خوردن آب خيس کرده آن براي کاهش ورم لثهها و تسکين درد دندان مفيد و روغن نخود گرم و خشک است.
مقوي مو و مسکن درد دندان و سردرد است.
مصرف آب نخود به اين شکل که بعد از پخت، آب آن را ميل کرده و نخود پخته شده را همراه با سالاد به مدت دو يا سه ماه مصرف کنند، براي رفع ريزش مو بسيار موثر است.
نخود براي مثانه مضر است. خوردن نخود سبب ايجاد نفخ و گاز مي‌کند و توصيه مي‌شود تازه‌ي آن با زيره خورده شود. آشاميدن آب پس از خوردن نخود مضر است.
اين ماده غذايي سيستم ايمني بدن را تقويت مي‌کند بنابراين به افرادي که داراي بيماري‌هاي خود ايمني مانند ام‌اس هستند نيز توصيه مي‌شود
خواص ترب سیاه
خواص شیرین بیان (متک)
خواص سنبل الطیب
خواص گیاه بومادران